मुंबई लोकल ट्रेन अपघात: मुंब्रा स्थानकाजवळ भीषण दुर्घटना, ५ जणांचा मृत्यू

सोमवार, ९ जून २०२५ रोजी सकाळी सुमारे ९:३० वाजता मध्य रेल्वेवरील मुंब्रा आणि दिवा स्थानकांदरम्यान एक भीषण रेल्वे अपघात घडला. या अपघातात कसारा-बाउंड लोकल ट्रेन आणि छत्रपती शिवाजी महाराज टर्मिनस (CSMT) कडे जाणाऱ्या दुसऱ्या लोकल ट्रेनमधील प्रवासी खाली पडले. या घटनेत ५ प्रवाशांचा मृत्यू झाला, तर ६ ते ८ जण जखमी झाले. मृतांमध्ये एक रेल्वे पोलीस कॉन्स्टेबल, विक्की बबासाहेब मुख्यादल (वय ३४) यांचा देखील समावेश आहे, जे कल्याण येथील रहिवासी होते आणि कामावर जात असताना ही घटना घडली. Mumbai local train accident: Fatal accident near Mumbra station, 5 people dead

अपघाताचे कारण प्रचंड गर्दी मानले जात आहे. दोन लोकल गाड्या एकमेकांच्या विरुद्ध दिशेने जवळून जात असताना, दरवाजांजवळ लटकलेल्या प्रवाशांच्या बॅगा एकमेकांना घासल्या, ज्यामुळे काही प्रवासी खाली पडले. मध्य रेल्वेचे मुख्य जनसंपर्क अधिकारी स्वप्नील निळा यांनी सांगितले की, हा अपघात ट्रेनच्या धडकेमुळे नव्हे, तर फूटबोर्डवर प्रवास करणाऱ्या प्रवाशांच्या अडकण्यामुळे घडला.

अपघात कसारा-बाउंड आणि CSMT-बाउंड लोकल ट्रेनमधील प्रचंड गर्दीमुळे घडला. प्रत्यक्षदर्शींच्या मते, दोन ट्रेन एकमेकांच्या विरुद्ध दिशेने जात असताना दरवाजांजवळ लटकलेल्या प्रवाशांच्या बॅगा एकमेकांना घासल्या, ज्यामुळे काही प्रवासी ट्रेनमधून खाली पडले. मध्य रेल्वेचे मुख्य जनसंपर्क अधिकारी स्वप्नील निळा यांनी सांगितले की, हा अपघात ट्रेनच्या धडकेमुळे नव्हे, तर फूटबोर्डवर प्रवास करणाऱ्या प्रवाशांच्या अडकण्यामुळे घडला.

या दुर्घटनेनंतर रेल्वे बोर्डाने तातडीने पावले उचलली आहेत. सर्व नवीन लोकल ट्रेन रॅकसाठी स्वयंचलित दरवाजा बंद करण्याची सुविधा (ऑटोमॅटिक डोअर क्लोजर) अनिवार्य करण्यात आली आहे. तसेच, विद्यमान रॅकमध्येही ही सुविधा बसवण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. रेल्वे बोर्डाचे कार्यकारी संचालक (माहिती आणि प्रसिद्धी) दिलीप कुमार यांनी सांगितले की, फूटबोर्डवर प्रवास करणे धोकादायक आहे आणि प्रवाशांनी असे करणे टाळावे.

अपघातात मृत्युमुखी पडलेल्यांमध्ये रेल्वे पोलीस कॉन्स्टेबल विक्की बबासाहेब मुख्यादल (३४, कल्याण, जालना येथील मूळ रहिवासी, कुटुंबासह कल्याणमध्ये राहणारे) यांचा समावेश आहे. अन्य मृतांमध्ये राहुल संतोष गुप्ता, केतन दिलीप सरोज (२३, तानाजी नगर, उल्हासनगर, गेल्या तीन महिन्यांपासून ठाण्यात नोकरी करणारे, आई-वडील आणि दोन लहान भाऊ असलेले) आणि एक अज्ञात व्यक्ती यांचा समावेश आहे. जखमींना तातडीने कळवा येथील छत्रपती शिवाजी महाराज हॉस्पिटल आणि ठाणे सामान्य रुग्णालयात दाखल करण्यात आले, ज्यापैकी काही गंभीर अवस्थेत आहेत.

मृत्यू आणि जखमींची संख्या

अधिकृत माहितीनुसार, अपघातात ४ जणांचा मृत्यू झाला आणि ९ जखमी झाले. परंतु, काही स्त्रोतांनी (जसे की Times Marathi) प्रारंभिक अहवालात ६ मृत्यूचा उल्लेख केला, ज्यामुळे संभ्रम निर्माण झाला. परंतु, BBC Marathi आणि अन्य अधिकृत वृत्तपत्रिकांनी ४ मृत्यू आणि ९ जखमींची माहिती निश्चित केली आहे. विजय वडेट्टीवार यांनी ६ मृत्यूचा दावा केला, परंतु अधिकृत आकडेवारी ४ मृत्यू दर्शवते, ज्यामुळे या आकड्यांभोवती वाद निर्माण झाला आहे.

तपशील	माहिती
मृत्यूची संख्या	४ (अधिकृत), काही स्त्रोत ५-६ दाखवतात, वादग्रस्त
जखमींची संख्या	९, कळवा रुग्णालयात उपचार घेत आहेत
मृतांचे नावे	विक्की बबासाहेब मुख्यादल, राहुल गुप्ता, केतन सरोज, १ अज्ञात

रेल्वे प्रशासनाची प्रतिक्रिया

या दुर्घटनेनंतर रेल्वे बोर्डाने तातडीने पावले उचलली आहेत. सर्व नवीन लोकल ट्रेन रॅकसाठी स्वयंचलित दरवाजा बंद करण्याची सुविधा (ऑटोमॅटिक डोअर क्लोजर) अनिवार्य करण्यात आली आहे, तर विद्यमान रॅकमध्येही ही सुविधा बसवण्याचा निर्णय घेतला आहे. रेल्वे बोर्डाचे कार्यकारी संचालक (माहिती आणि प्रसिद्धी) दिलीप कुमार यांनी सांगितले की, फूटबोर्डवर प्रवास करणे धोकादायक आहे आणि प्रवाशांनी असे करणे टाळावे. मध्य रेल्वेने भविष्यात अशा घटना टाळण्यासाठी कल्याण ते कसारा आणि कल्याण ते कर्जत मार्गावर तिसऱ्या आणि चौथ्या लाइनचा विचार केला आहे. तसेच, AC रॅकसाठी स्वयंचलित दरवाजा प्रणाली लागू करण्यात आली असून, non-AC रॅकसाठीही सुधारणा करण्याचे नियोजन आहे.

शासनाची भूमिका

महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी या घटनेबाबत शोक व्यक्त करत X वर लिहिले, “दिवा-मुंब्रा स्थानकांदरम्यान एकूण ८ प्रवासी लोकल ट्रेनमधून पडले आणि काहींचा मृत्यू झाला, ही घटना अत्यंत दुर्दैवी आहे. आम्ही त्यांच्या कुटुंबियांच्या दुखात सहभागी आहोत.” . उपमुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी जखमींच्या उपचारांना प्राधान्य देण्याचे आणि मृतांच्या कुटुंबियांना रेल्वे आणि सरकारकडून नुकसानभरपाई देण्याचे आश्वासन दिले. उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांनीही या घटनेची गंभीर दखल घेत गर्दी आणि सुरक्षेच्या समस्यांवर लक्ष केंद्रित करण्याची गरज व्यक्त केली.

रेल्वे प्रशासन आणि पोलिसांनी घटनास्थळी धाव घेतली, आणि जखमींना तातडीने कळवा येथील छत्रपती शिवाजी महाराज हॉस्पिटल आणि ठाणे सामान्य रुग्णालयात दाखल करण्यात आले. अपघाताच्या कारणांचा तपास सुरू आहे, ज्यामध्ये ट्रेनमधील गर्दी, ट्रॅकची रचना (वक्र किंवा उतार असलेले ट्रॅक) आणि सुरक्षा उपायांचा अभाव यांचा समावेश आहे.

मुंबई लोकलमधील सुरक्षेचा प्रश्न

हा अपघात मुंबईच्या उपनगरीय रेल्वे नेटवर्कमधील गर्दी आणि सुरक्षेच्या समस्यांना पुन्हा एकदा अधोरेखित करतो. दररोज सुमारे ६.३ दशलक्ष प्रवासी मुंबई लोकलने प्रवास करतात, आणि ३,२०४ दैनिक सेवांमध्ये १,८१० लोकल ट्रेन सेवा समाविष्ट आहेत. विशेषत: सकाळच्या आणि संध्याकाळच्या गर्दीच्या वेळेत प्रवासी दरवाजांवर लटकून प्रवास करतात, ज्यामुळे अशा दुर्घटना होण्याचा धोका वाढतो.

तपशील	माहिती
दैनिक प्रवासी संख्या	सुमारे ६.३ दशलक्ष
दैनिक लोकल सेवा	१,८१०, एकूण ३,२०४ सेवा
अपघाताची वारंवारता (२०२३)	२,५९० मृत्यू, २,४४१ जखमी, यामध्ये ट्रॅक क्रॉसिंग (१,२७७), ट्रेनमधून पडणे (५९०) समाविष्ट
२०२४ (जानेवारी-मे)	१,००३ मृत्यू, सरासरी ६-७ दैनिक

मुंबई रेल्वे प्रवासी संघटनेने या अपघातानंतर जबाबदारी निश्चित करण्याची मागणी केली असून, वैद्यकीय आणि आर्थिक मदत देण्याची अपेक्षा व्यक्त केली आहे. तसेच, कल्याण ते कुरळा दरम्यान ४ स्वतंत्र लोकल ट्रॅक आणि गर्दीच्या वेळेत मेल/एक्सप्रेस ट्रेन न चालवण्याची मागणी केली आहे.

ऐतिहासिक संदर्भ

२०२३ मध्ये मुंबई लोकल ट्रेन अपघातात २,५९० मृत्यू आणि २,४४१ जखमींची नोंद झाली, यामध्ये ट्रॅक क्रॉसिंग (१,२७७), ट्रेनमधून पडणे (५९०), नैसर्गिक मृत्यू (५२९), आत्महत्या (१२१) यांचा समावेश आहे. २०२४ मध्ये (जानेवारी ते मे) १,००३ मृत्यू झाले, ज्यामुळे दररोज सरासरी ६-७ मृत्यूची नोंद होते. हा अपघात या सततच्या समस्येचा एक भाग दर्शवितो.

या दुर्घटनेनंतर रेल्वे प्रशासन आणि शासनाने सुरक्षेसाठी कडक उपाययोजना करण्याचे आश्वासन दिले आहे. परंतु, ही घटना मुंबईच्या लोकल ट्रेन सेवेतील अंतर्गत सुधारणांची आवश्यकता दर्शविते, ज्यामुळे भविष्यात अशा दुर्घटना टळू शकतील. प्रवाशांनी फूटबोर्डवर प्रवास टाळणे आणि रेल्वे प्रशासनाने गर्दी नियंत्रण आणि सुरक्षा उपायांवर लक्ष केंद्रित करणे आवश्यक आहे.