अमेरिकेतील न्यूयॉर्कचे पहिले मुस्लिम आणि भारतीय वंशाचे महापौर: झोहरान ममदानी यांच्या ऐतिहासिक विजयाची कहाणी
Zohran Mamdani Elected New York City Mayor in Historic Win; First Muslim & South Asian Leader
महाराष्ट्र व्हॉइस, आंतरराष्ट्रीय डेस्क: अमेरिकेतील सर्वात मोठे शहर असलेल्या न्यूयॉर्कच्या महापौरपदी भारतीय वंशाचे झोहरान ममदानी यांची निवड झाली आहे. ३४ वर्षीय ममदानी यांनी केवळ विजय मिळवला नाही, तर अनेक ऐतिहासिक विक्रम प्रस्थापित केले आहेत. ते न्यूयॉर्क शहराचे पहिले मुस्लिम महापौर, पहिले दक्षिण आशियाई वंशाचे नेते आणि गेल्या एका शतकातील सर्वात तरुण महापौर ठरले आहेत. त्यांच्या या यशामुळे जगभरातील भारतीय समुदायामध्ये आनंदाचे वातावरण आहे.
कोण आहेत झोहरान ममदानी?
- मूळ आणि पार्श्वभूमी: झोहरान ममदानी यांचा जन्म युगांडाची राजधानी कंपाला येथे झाला. ते प्रसिद्ध चित्रपट निर्मात्या मीरा नायर आणि भारतीय/युगांडा वंशाचे प्राध्यापक महमूद ममदानी यांचे पुत्र आहेत. वयाच्या सातव्या वर्षी ते आपल्या कुटुंबासह न्यूयॉर्क शहरात स्थलांतरित झाले आणि २०१८ मध्ये त्यांना अमेरिकेचे नागरिकत्व मिळाले.
- शिक्षण आणि करिअर: राजकारणात येण्यापूर्वी ममदानी यांनी गृहनिर्माण क्षेत्रात वकिली केली आणि फोरक्लोजर प्रिव्हेन्शन (घरे जप्त होण्यापासून वाचवणे) सल्लागार म्हणून काम केले. एक काळ ते रॅपर म्हणूनही सक्रिय होते.
- राजकीय विचारसरणी: ते ‘डेमोक्रॅटिक सोशलिस्ट ऑफ अमेरिका’ (DSA) चे सदस्य आहेत आणि स्वतःला लोकशाही समाजसेवक (Democratic Socialist) मानतात.
ऐतिहासिक विजय आणि प्रमुख आश्वासने
नुकत्याच झालेल्या निवडणुकीत, ममदानी यांनी ५० टक्क्यांहून अधिक मते मिळवून माजी गव्हर्नर अँड्र्यू कुओमो आणि रिपब्लिकन उमेदवार कर्टिस स्लिवा यांना पराभूत केले. त्यांच्या प्रचारात त्यांनी परवडणारे गृहनिर्माण (affordable housing), सार्वजनिक वाहतूक सुधारणा आणि सामाजिक न्याय या मुद्द्यांवर भर दिला होता.
भारतात राजकीय पडसाद
ममदानी यांच्या विजयाचे भारतात स्वागत झाले असले तरी, त्यांच्या काही राजकीय भूमिकांमुळे वादही निर्माण झाला आहे. त्यांनी आपल्या विजय भाषणात भारताचे पहिले पंतप्रधान जवाहरलाल नेहरू यांच्या ‘ट्रिस्ट इन डेस्टिनी’ (Tryst in Destiny) भाषणाचा संदर्भ दिला. तसेच, ते पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि त्यांच्या नेतृत्वावर टीका करणारे आहेत. यामुळे भारतातील काही राजकीय पक्षांनी त्यांच्यावर टीका केली आहे. न्यूयॉर्कसारख्या जागतिक महत्त्वाच्या शहराचे नेतृत्व एका भारतीय वंशाच्या व्यक्तीकडे येणे, हा एक मैलाचा दगड मानला जात आहे.

