जालनाच्या सीईओ मीन्नू पी.एम. जोशी पोलिस लिपिकापासून आयएएस अधिकारी संघर्ष आणि यशोगाथा, शिस्त आणि कामाचा धडा देणारी कर्तव्यदक्ष अधिकारी
ज्यांना मीन्नू पी.एम. जोशी म्हणूनही ओळखले जाते या २०२१ च्या बॅचच्या आयएएस अधिकारी असून, त्यांची नियुक्ती महाराष्ट्र केडरमध्ये झाली. त्यांनी वयाच्या ३२ व्या वर्षी आपल्या सहाव्या प्रयत्नात यूपीएससी (UPSC) नागरी सेवा परीक्षेत १५० वी अखिल भारतीय रँक (AIR) मिळवली. सुरुवातीला त्यांनी अमरावती येथे सहाय्यक जिल्हाधिकारी म्हणून काम केले. सध्या त्या जालना येथे जिल्हा परिषदेच्या मुख्य कार्यकारी अधिकारी (CEO) म्हणून कार्यरत आहेत. जालना येथे त्यांनी केलेल्या कामामुळे त्यांची विशेष ओळख निर्माण झाली आहे.
त्या मूळच्या केरळमधील कार्यवत्तम येथील आहेत. त्यांचे वडील पोलीस अधिकारी होते, त्यांच्या निधनानंतर त्यांना २०१२ मध्ये केरळ पोलीस विभागात अनुकंपा तत्त्वावर लिपिक पदाची नोकरी मिळाली. नोकरी करत असतानाच त्यांनी केरळ विद्यापीठातून जैव रसायनशास्त्र (Biochemistry) या विषयात पदव्युत्तर पदवी (Masters degree) घेतली आणि त्यात त्यांनी द्वितीय क्रमांक पटकावला. Jalna CEO Minnu P.M. Joshi, from police clerk to IAS officer, a story of struggle and success, a dutiful officer who teaches lessons in discipline and work
मीन्नू पी.एम. यांनी २०१५ मध्ये यूपीएससी परीक्षेची तयारी सुरू केली. नोकरी, संसार आणि मुलाची जबाबदारी सांभाळून त्यांनी अभ्यास केला. त्यांचे पती जोशी डी.जे. हे भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) मध्ये अधिकारी आहेत. त्यांनी परीक्षेच्या तयारीसाठी कोणत्याही कोचिंग क्लासचा वापर केला नाही, परंतु मुलाखतीची तयारी करण्यासाठी त्यांनी शंकर आयएएस अकादमीमध्ये (Shankar IAS Academy) प्रवेश घेतला होता. वयाच्या ३२ व्या वर्षी त्यांनी ही परीक्षा उत्तीर्ण केली आणि स्वतःचे व आपल्या दिवंगत वडिलांचे एक अधिकारी होण्याचे स्वप्न पूर्ण केले.
प्रारंभिक जीवन आणि शिक्षण
मीन्नू पी.एम. यांचा जन्म केरळ राज्यातील तिरुवनंतपुरम जिल्ह्यातील कार्यवत्तम येथे झाला. त्यांचे वडील पोलीस दलात कार्यरत होते. वडिलांच्या अकाली निधनानंतर त्यांना अनुकंपा तत्त्वावर केरळ पोलीस विभागात लिपिक म्हणून नोकरी मिळाली. नोकरी सांभाळत असतानाच त्यांनी आपले शिक्षण सुरू ठेवले आणि केरळ विद्यापीठातून जैव रसायनशास्त्र (Biochemistry) या विषयात पदव्युत्तर पदवी (Masters degree) संपादन केली.
यूपीएससी (UPSC) परीक्षेचा प्रवास
आयएएस अधिकारी बनण्याचे स्वप्न त्यांनी आपल्या वडिलांच्या प्रोत्साहनाने पाहिले होते. हे स्वप्न पूर्ण करण्यासाठी त्यांनी २०१५ मध्ये यूपीएससी परीक्षेची तयारी सुरू केली. नोकरी, कौटुंबिक जबाबदाऱ्या आणि मुलाची काळजी घेत असतानाही त्यांनी अभ्यासात सातत्य राखले. त्यांनी कोणत्याही खासगी कोचिंग क्लासचा आधार न घेता, स्व-अभ्यासावर अधिक भर दिला. सहाव्या प्रयत्नात, वयाच्या ३२ व्या वर्षी त्यांनी देशातील सर्वात कठीण परीक्षांपैकी एक असलेल्या यूपीएससी परीक्षेत १५० वी अखिल भारतीय रँक मिळवली. त्यांच्या या यशाने अनेक तरूण-तरुणींना प्रेरणा दिली.
प्रशासकीय कारकीर्द आणि उल्लेखनीय कार्य जालना येथे जिल्हा परिषदेच्या मुख्य कार्यकारी अधिकारी (CEO) म्हणून कार्यरत आहेत. जालना येथे त्यांनी केलेल्या कामामुळे त्यांची विशेष ओळख निर्माण झाली आहे.
- शिस्त आणि पारदर्शकता: त्यांनी जिल्हा परिषदेच्या कामकाजात शिस्त आणण्यावर भर दिला. कार्यालयात वेळेवर न येणाऱ्या आणि नियमांचे पालन न करणाऱ्या कर्मचाऱ्यांवर दंडात्मक कारवाई करण्याचे निर्देश दिले.
- स्वच्छता अभियान: त्यांनी स्वतः कर्मचाऱ्यांसोबत ‘श्रमदान’ करून कार्यालयाच्या स्वच्छतेची मोहीम राबवली. त्यांच्या या उदाहरणामुळे इतर कर्मचाऱ्यांमध्येही कामाप्रती जागरूकता निर्माण झाली.
- प्रलंबित कामांचा निपटारा: नागरिकांची कामे वेळेत पूर्ण व्हावीत यासाठी त्यांनी शनिवार आणि रविवार कार्यालये सुरू ठेवून प्रलंबित कामांचा निपटारा करण्याचे आदेश दिले. त्यांच्या या निर्णयाचे नागरिकांनी आणि लोकप्रतिनिधींनी कौतुक केले आहे.
मीन्नू पी.एम. जोशी यांचा प्रवास कठोर परिश्रम, समर्पण आणि जिद्दीचे उत्तम उदाहरण आहे. त्यांनी आपले ध्येय साध्य करण्यासाठी कोणताही अडथळा मार्गात येऊ दिला नाही. त्यांच्या कामाची पद्धत आणि प्रामाणिकपणा यामुळे त्या एक आदर्श अधिकारी म्हणून ओळखल्या जातात. Jalna CEO Minnu P.M. Joshi, from police clerk to IAS officer, a story of struggle and success, a dutiful officer who teaches lessons in discipline and work